Το στρες συρρικνώνει το μυαλό μας

Δυστυχώς, δεν μπορούμε να αφαιρέσουμε μαγικά το στρες από την καθημερινότητά μας, ούτε και τα μεμονωμένα γεγονότα που το προκαλούν. Πρόσφατη έρευνα του Πανεπιστημίου του Γέιλ όμως επισημαίνει πως δεν είναι μόνο το άγχος από μεμονωμένες τραυματικές καταστάσεις που βλάπτει περισσότερο τον οργανισμό μας, αλλά οι σωρευτικές συνέπειες μιας ζωής γεμάτη στρες.
Συγκεκριμένα, η ομάδα της Dr. Rajita Sinha κατέληξε στο συμπέρασμα πως ακόμη και οι υγιείς άνθρωποι μπορούν να παρουσιάσουν συρρίκνωση μερών του εγκεφάλου τους χάρη εξαιτίας αντιξοοτήτων της ζωής που προκαλούν άγχος, αλλά επιπροσθέτως, την μεγαλύτερη αλλαγή στον όγκο του εγκεφάλου την προκαλεί τελικά η γενικότερη αίσθηση καθημερινού στρες που νιώθουμε καθ’ όλη την διάρκεια της ζωής μας.
Η επιστημονική ομάδα μελέτησε την εικόνα του εγκεφάλου 100 υγιών συμμετεχόντων που είχαν δώσει πληροφορίες για τραυματικά γεγονότα στην ζωή τους, όπως διαζύγιο, θάνατοι, απώλεια σπιτιού ή δουλειάς. Η φαιά ουσία ακόμη και όσων είχαν πρόσφατα «πληγεί» ήταν μειωμένη στο προμετωπιαίο φλοιό, μέρος του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνο για τον αυτοέλεγχο, τα συναισθήματα και λειτουργίες όπως η διατήρηση των σωστών επιπέδων γλυκόζης και ινσουλίνης, που παίζουν σημαντικό ρόλο στον μεταβολισμό.

Όταν με άλλα λόγια ο νευρικός ιστός αυτής της περιοχής του εγκεφάλου σφυροκοπείται από επαναλαμβανόμενα στρεσογόνα γεγονότα, οι αντιστάσεις μας σε επικίνδυνες επιθυμίες, απερίσκεπτες αντιδράσεις και εθισμούς εξασθενούν.

Επιπλέον, οι ερευνητές κατάφεραν να αντιστοιχήσουν τις συνέπειες διαφορετικών τύπων άγχους με τις αντίστοιχες περιοχές του εγκεφάλου που πλήττονται. Πρόσφατα γεγονότα όπως ένα δυστύχημα, μία απόλυση ή ένα πρόβλημα υγείας δείχνουν να επηρεάζουν κυρίως την συναισθηματική μας «συνείδηση», προκαλώντας απώλεια της «επαφής» μας με τα συναισθήματά μας.

Αντίθετα, πηγές άγχους που σχετίζονται με την ζωή, όπως μία πάθηση που χρονίζει , π.χ. ο καρκίνος ή όπως η απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου, επηρεάζει περισσότερο το κέντρο της διάθεσής μας, απορρυθμίζοντας την αίσθηση που έχουμε για την απόλαυση ή την ανταμοιβή. Σε αυτό το σημείο εντοπίζονται και οι συνέπειες της κατάθλιψης και άλλων διαταραχών άγχους.

Τέλος, το χρόνιο στρες, αυτό δηλαδή που βιώνουμε καθημερινά στην δουλειά και στην οικογενειακή ζωή δεν δείχνει να επηρεάζει τον όγκο του εγκεφάλου από μόνο του. Ωστόσο, κάνει όσους το βιώνουν πιο ευάλωτους στην μείωση του όγκου, σε περίπτωση που βιώσουν ένα από τα άλλα είδη άγχους στην συνέχεια της ζωής τους.

«Ο εγκέφαλος είναι εύπλαστος, και υπάρχουν τρόποι να διορθώσουμε την ζημιά του άγχους», αναφέρει η επικεφαλής της έρευνας. Η σωματική άσκηση ή ο διαλογισμός για την ανακούφιση του άγχους είναι μερικοί τρόποι να εξισορροπήσουμε τις δυσάρεστες συνέπειές του. Η διατήρηση δυνατών κοινωνικών και συναισθηματικών σχέσεων βοηθά επίσης, καθώς σε τραυματικές περιόδους, θα έχετε ανεκτίμητη ψυχολογική βοήθεια.